Tên của Thánh Charles Borromeo đi liền với chữ cải cách. Ngài sống trong thời kỳ Cải Cách Tin Lành, và đã tiếp tay trong công cuộc cải cách toàn thể Giáo Hội trong những năm cuối của Công Ðồng Trent.
Thánh nhân sinh ngày 02 tháng 10 năm 1538 tại Milan nước Ý trong một gia đình quý tộc ở Milan và có bà con với dòng họ Medici rất uy thế. Khi người bác của ngài là Ðức Hồng Y de Medici được chọn làm giáo hoàng năm 1559 với tước hiệu là Piô IV, đức giáo hoàng đã chọn ngài làm trưởng phó tế và là quản lý của Tổng Giáo Phận Milan trong khi ngài chỉ là một sinh viên giáo dân. Vì sự thông minh xuất chúng nên ngài được giao cho nhiều chức vụ quan trọng có liên hệ đến Tòa Thánh, và sau này được bổ nhiệm làm ngoại trưởng chịu trách nhiệm toàn thể ban hành chánh của tòa thánh. Cái chết đau đớn của người anh đã đưa ngài đến quyết định đi tu làm linh mục, mặc dù bao người thân nhân ngăn cản. Ngài được thụ phong linh mục năm 25 tuổi, và sau đó không lâu được tấn phong làm giám mục của Milan.
Chính thánh nhân là người đã thúc giục đức giáo hoàng phục hồi Công Ðồng Triđentinô vào năm 1562 sau 10 năm bị ngưng trệ. Ðứng ở đằng sau và âm thầm làm việc, thánh nhân là người có công trong việc duy trì sự liên tục của các khóa họp Công Ðồng mà nhiều khi tưởng đã đổ vỡ. Trong giai đoạn cuối của Công Ðồng, ngài là người chủ yếu trong việc hướng dẫn và thành hình các sắc lệnh của công đồng.
Ngài có công rất lớn trong việc điều hành Công Ðồng Tridentinô. Thời đó bệnh dịch lan tràn khắp thành Milan, Ngài đã bán hết tài sản để cứu trợ kẻ nghèo, Ngài đích thân thăm viếng những người mắc bệnh, an ủi và ban các bí tích cho họ. Ngài còn viết nhiều sách có giá trị đặc biệt về mục vụ của các Giám Mục và việc dạy giáo lý cho các Cha sở. Ngài đã lập một dòng riêng cho địa phận mang tên Thánh Ambrosiô. Ngài cũng xây cất nhiều cơ sở giáo dục công giáo và chủng viện. Trong bất cứ công việc gì, Ngài chỉ nhắm một mục đích là phụng sự Thánh Ý Chúa.
Hiển nhiên ngài cũng được phép dành thời giờ để làm việc cho Tổng Giáo Phận Milan, là nơi mà tôn giáo và luân lý thật sáng tỏ. Sự cải tổ cần phải thi hành trong mọi tầng lớp Công Giáo, dù là giáo sĩ hay giáo dân, và được khởi sự từ các công đồng địa phương với các giám mục phụ tá. Những quy luật rõ ràng được đặt ra cho các giám mục và tu sĩ: Nếu người ta thay đổi đời sống để trở nên tốt lành hơn, thì giáo sĩ phải là những người làm gương và phải canh tân tinh thần tông đồ của mình trước hết.
Chính Thánh Charles tiên phong trong việc làm gương. Ngài chia sẻ hầu hết phần lương của ngài cho công việc bác ái, tự ý từ bỏ đời sống sang trọng của một tổng giám mục, và ăn chay đền tội. Ngài hy sinh giầu sang, danh vọng, sự mến mộ và ảnh hưởng để trở nên nghèo hèn. Trong thời kỳ dịch tễ và đói kém năm 1576, ngài cố tìm cách để nuôi ăn 60,000 đến 70,000 người mỗi ngày. Ðể thực hiện điều này, ngài phải mượn một số tiền rất lớn mà nhiều năm sau mới trả hết. Khi nạn dịch hoành hành đến mức tối đa, các giới chức hành chánh dân sự bỏ trốn thì ngài vẫn ở lại thành phố để thi hành công việc mục vụ cho những người đau yếu, người hấp hối và những ai cần sự giúp đỡ.
Vào năm 1578, ngài thành lập một tổ chức cho các linh mục triều, Tu Sĩ của Thánh Ambrôsiô (bây giờ là Tu Sĩ của Thánh Charles), tích cực rao giảng, chống với sự xâm nhập của các tà thuyết, và đưa những người Công Giáo lầm lạc trở về với Giáo Hội.
Công việc và gánh nặng của chức vụ đã ảnh hưởng đến sức khỏe của ngài. Ngài từ trần ngày 03 tháng 11 năm 1584 tại Milan, Ý Đại Lợi trong khi đang quên mình phục vụ cho các nạn nhân đói rách bệnh tật, hưởng thọ 47 tuổi. và được mai táng trong nhà thờ chính tòa Milan. Thánh tích được chuyển về nguyện đường San Maria Podone được xây dựng bởi Bá tước Renato Borromeo ngày 21 tháng 9 năm 1751.
Đức Giáo Hoàng Clement VIII đã tôn phong ngài lên bậc Chân Phước năm 1602 và Đức Giáo Hoàng Paul V đã nâng ngài lên hàng hiển thánh ngày 01 tháng 11 năm 1610.
Trong lần khám nghiệm vào năm 1880 cũng như lần trước đó, người ta nhận thấy thi hài thánh nhân hiện nay vẫn còn nguyên vẹn suốt một thời gian trên 300 năm sau khi qua đời. Khi Đức HY John Baptist Montini (tức là Đức Paul VI) làm TGM Milan, theo yêu cầu của Ngài, gương mặt của thánh nhân đã được phủ một lớp bạc, mặc phẩm phục giám mục cẩn nhiều đá quý nằm an nghỉ chờ ngày phục sinh vinh quang.
Nguồn: https://dongten.net/