Trong thời đại công nghệ 4.0, trí tuệ nhân tạo (AI) không còn là viễn tưởng mà đã trở thành một phần không thể thiếu của đời sống con người. AI mang đến những ứng dụng hiện đại, từ chăm sóc sức khỏe, giáo dục, đến giải trí và giao thông. Những công nghệ tiên tiến ấy giúp chúng ta tiết kiệm thời gian, năng lượng, và gia tăng khả năng làm việc của con người. Thế nhưng, khi mà AI dần trở thành một công cụ mạnh mẽ với khả năng thay thế những công việc thông thường, điều gì là ranh giới phân định giữa “nó” và “tôi”? Đâu là căn tính của tôi trong xã hội hiện đại?
AI - Trí Tuệ Không Biên Giới Nhưng Không Thể Yêu Thương
AI là sản phẩm của trí tuệ con người, một chuỗi các thuật toán được lập trình, học hỏi và xử lý để đáp ứng một loạt các chức năng mà trước đây chỉ có con người mới làm được. Trí tuệ nhân tạo giúp con người giải quyết nhiều thách thức và thậm chí còn có khả năng "học hỏi" để trở nên thông minh hơn. Nhưng AI không có linh hồn, không có trái tim, và không thể cảm nhận tình yêu. Tất cả những "phản hồi cảm xúc" từ AI đều là phản ứng lập trình chứ không phải là sự đáp trả chân thực từ nội tâm.
Con người - với trái tim biết yêu, biết đau và biết tha thứ - khác biệt với trí tuệ nhân tạo ở chính điểm này. Trong khi AI giúp chúng ta đạt được hiệu quả cao hơn, chúng ta không thể đánh mất bản chất con người, nơi chứa đựng tình yêu và lòng trắc ẩn.
Giữa Thế Giới Số - Tôi Là Ai?
Trong dòng chảy không ngừng nghỉ của thế giới hiện đại và công nghệ, điều gì định hình căn tính của tôi - tôi là ai? Là một nữ tu Nữ Vương Hòa Bình, tôi không chỉ thuộc về một thế giới nội tâm đầy bình an và thinh lặng; mà tôi còn được mời gọi mang hòa bình đến cho tha nhân, giữa một xã hội ồn ào và vội vã.
Là nữ tu, tôi nhận thức rõ rằng căn tính của tôi không phải là sản phẩm của trí tuệ nhân tạo, mà là món quà được trao tặng từ Thiên Chúa. Tôi không được lập trình để yêu thương, nhưng tôi yêu thương vì có Chúa yêu tôi trước. Căn tính của tôi không phải là sự thông minh hay khả năng giải quyết vấn đề, mà là sự khao khát nên thánh, sống khiêm nhường và trung tín với lời mời gọi của Chúa mặc dù có những lúc thử thách làm tôi muốn nản lòng nhưng Lời Chúa vang vọng “Ơn Ta đủ cho con” (2Cr 12,9) lại giúp tôi tiếp tục bước đi và mang trong tim niềm hy vọng.
Giữ Vững Căn Tính Trong Thế Giới Đầy Biến Đổi
Trong một xã hội mà mọi giá trị dường như luôn thay đổi, sự xác định căn tính đích thực trở thành một thử thách lớn. Khi đối diện với các công cụ công nghệ hiện đại, tôi không còn chỉ thấy chúng như những phương tiện làm việc, mà tôi được mời gọi nhìn chúng qua lăng kính của một người sống đời nội tâm. Đó là cách tôi không để chúng cuốn hút và làm thay đổi con người mình, mà biết dùng chúng như một phần trong sứ mệnh đem bình an và lòng trắc ẩn đến với những ai cần. Sống đời thánh hiến nghĩa là mang trong mình một khát vọng vững chắc: không chỉ hòa bình nội tâm, mà còn là hòa bình cho tha nhân. Để làm được điều đó, tôi cần một nền tảng căn tính mạnh mẽ, không dễ bị lay chuyển bởi những thay đổi của xã hội hay công nghệ. Căn tính ấy không đến từ những gì bề ngoài, mà đến từ việc tôi biết mình là con cái Thiên Chúa, được mời gọi nên thánh và đem ánh sáng yêu thương đến với thế giới.
Tôi Là Ai? Một Câu Hỏi Cần Được Trả Lời Trong Từng Khoảnh Khắc
Trong thời đại công nghệ, câu hỏi "Tôi là ai?" cần được trả lời không phải chỉ một lần mà trong từng khoảnh khắc. Mỗi ngày, tôi được mời gọi dừng lại, nhìn sâu vào lòng mình để tìm thấy sự bình an từ Thiên Chúa, một sự bình an mà không công nghệ nào có thể thay thế.
Tôi là một nữ tu, là một người con của Thiên Chúa, là một người mang sứ mạng hòa bình. Tôi sống trong thế giới công nghệ, nhưng không để bản thân bị dẫn dắt bởi nó. Tôi mang trong mình không phải những thuật toán vô tri, mà là trái tim yêu thương, trắc ẩn và sự khao khát sống đời thánh thiện. Trong thế giới này, AI có thể trở thành một công cụ đắc lực, nhưng căn tính tôi là điều không thể thay thế. Mỗi ngày, với sự kiên nhẫn và lòng trung tín, tôi lại tiếp tục hành trình tìm kiếm Chúa trong tâm hồn mình, trong ơn gọi và trong sứ mạng, để sống và chia sẻ tình yêu ấy giữa lòng đời – Một thách đố không hề nhỏ nhưng: “Với Đấng ban sức mạnh cho tôi, tôi làm được mọi sự” (Pl 4, 13) và “Chính lòng tin cậy nâng đỡ chúng ta mỗi ngày và sẽ khiến chúng ta đứng vững trước ánh mắt của Chúa khi Ngài gọi chúng ta đến với Ngài…..”. (TH “Chính Lòng Tin Cậy s.3” của ĐTC Phanxicô, ban hành ngày 15.10.2023, dịp kỷ niệm 150 năm sinh nhật thánh nữ Têrêxa Hài Đồng Giêsu)
Maria Thùy Thư, MRP