THƯỢNG HỘI
ĐỒNG:
ĐỨC HỒNG Y
HOLLERICH CẢNH GIÁC ÓC GIÁO SĨ TRỊ
Salvatore
Cernuzio
Phiên họp chung lần thứ 12 của Thượng hội đồng,
dành cho phần thứ 4 của Tài liệu làm việc về các chủ đề quyền bính, phục vụ,
phân định, phân quyền, đã được tổ chức vào sáng thứ Tư tuần này. Đức Hồng Y Tổng
tường trình viên tin rằng đây là “những vấn đề tế nhị liên quan đến sự phát triển
của truyền thống: sự phân định tồi có thể phá vỡ hoặc làm tê liệt nó”. Đại hội
cũng hoan nghênh việc giải cứu khoảng một trăm người di cư ở Địa Trung Hải.
“Chúng tôi mệt mỏi” và “chúng tôi
sắp kết thúc”, nhưng hãy cẩn thận “điều này không được trở thành cái cớ để
giảm bớt sự dấn thân với công việc của chúng ta, như thể đó là tuần học cuối
cùng”. Chính với lời mời gọi tiếp tục công việc “tốt đẹp”, “rất lý
thú” và “đòi hỏi” này, được thực hiện trong hơn hai tuần Đại hội vừa
qua, mà Đức Hồng Y Jean-Claude Hollerich đã khai mạc phiên họp chung thứ 12 về
tính hiệp hành vào ngày 18/10/2023 tại hội trường Phaolô VI. Thứ Tư vừa qua,
các suy tư và thảo luận đã bắt đầu về phần thứ tư, B3, phần cuối cùng dành
riêng cho việc xem xét nội dung của Tài liệu làm việc, với chủ đề “Sự tham
gia, trách nhiệm và quyền bính. Những tiến trình, cơ cấu và thể chế nào trong một
Giáo hội hiệp hành truyền giáo? ”
Quyền bính, phân định, phân quyền
Có năm điểm mà các nhóm nhỏ sẽ phải đề cập bằng
các ngôn ngữ khác nhau: đổi mới việc phục vụ của quyền bính, nhấn mạnh đến “chủ
nghĩa giáo sĩ trị”, vốn cũng có thể ảnh hưởng đến giáo dân và ngăn cản Giáo
hội tiến lên; “sự phân định chung” để xây dựng sự đồng thuận không phân
cực, đồng thời tôn trọng quyền bính; việc thành lập các cơ cấu và tổ chức “hiệp
hành”; việc xây dựng các “mạng lưới” giữa các Giáo hội địa phương
theo “sự phân cấp lành mạnh” mà Đức Thánh Cha mong muốn. Cuối cùng, “tiềm
năng” của chính tổ chức Thượng hội đồng, bằng cách đánh giá “kinh nghiệm” về
việc mở rộng sự tham gia của một nhóm “không phải giám mục”.
Sự phát triển của truyền thống
Theo Đức Hồng Y Hollerich, những vấn đề này đều
“tế nhị”, “bởi vì chúng chạm đến đời sống cụ thể của Giáo hội và tính
năng động của sự phát triển của truyền thống: sự phân định tồi có thể phá vỡ hoặc
làm tê liệt nó. Trong cả hai trường hợp, nó sẽ giết chết truyền thống”. Do
đó, các vấn đề “cần được đề cập một cách chính xác về ngôn ngữ và các phạm
trù”. Đây là lý do tại sao vị Đức Hồng Y kêu gọi các nhà thần học và
giáo luật, Latinh và Đông phương, “giúp đỡ” việc suy tư: “Chúng ta đừng
ngại hỏi họ”.
Thời gian giữa hai Thượng hội đồng
Đức Hồng Y Hollerich cũng nhắc lại rằng
khóa họp này sẽ là bước đầu tiên trong việc xem xét các vấn đề này, và cần phải
đợi đến năm sau để khám phá chúng sâu hơn. Giữa hai thời điểm này, một năm
trong đó cần phải “cung cấp thành quả công việc của mình cho các Giáo hội
nơi chúng ta xuất thân”.
Một “nhiệm vụ kép” đang chờ đợi các tham
dự viên Thượng hội đồng khi họ trở về nhà. Một mặt, phổ biến các kết quả của
khóa họp đầu tiên, với sự tham gia của các Hội đồng Giám mục, các nhóm Thượng hội
đồng, các phương tiện truyền thông, v.v. Mặt khác, hãy lên kế hoạch làm thế nào
để “thu thập các phản ứng của các Giáo hội địa phương”, để “chuẩn bị”
cho Thượng hội đồng 2024, nghĩa là “có trách nhiệm về sự nhận thức rõ ràng
hơn của Dân Thiên Chúa về việc trở thành một Giáo hội hiệp hành có nghĩa là gì”.
Tiếp đến, Đức Hồng Y tuyên bố: “Chúng tôi biết
rõ rằng Thượng hội đồng này sẽ được đánh giá trên cơ sở những thay đổi có thể
nhận thấy được sẽ nảy sinh từ đó”. Điều này có giá trị cho “các phương
tiện truyền thông lớn, đặc biệt là những phương tiện truyền thông xa rời nhất với
Giáo hội”, vốn quan tâm đến “những thay đổi có thể có về một số chủ đề rất
hạn chế”, nhưng nó cũng có giá trị cho “các cộng tác viên của chúng tôi,
các thành viên của hội đồng mục vụ, những người tham gia vào các giáo xứ”.
Tất cả những người này “tự hỏi điều gì sẽ thay đổi đối với họ”, “họ tự
hỏi làm thế nào điều đó có thể xảy ra trong một Giáo hội vẫn chưa có tính hiệp
hành cao, nơi mà họ có ấn tượng rằng ý kiến của họ không được tính đến
và chỉ một số ít hoặc chỉ một người quyết định mọi thứ”. Những người này đặc
biệt quan tâm đến “những thay đổi nhỏ nhưng đáng chú ý đối với các vấn đề mà
chúng tôi đang chuẩn bị giải quyết dưới hình thức này”.
Chủ nghĩa giáo sĩ trị và quyền lực
Đức Hồng Y Hollerich nói rõ: câu hỏi đầu tiên
liên quan đến quyền bính, nhưng đó không phải là “đặt vấn đề” về quyền bính các
thừa tác viên chức thánh và mục tử, những người, với tư cách là những người kế
vị các tông đồ, có “một sứ mạng đặc biệt trong Giáo hội”. Việc suy tư được
thực hiện liên quan đến “việc đồng trách nhiệm trong sứ mạng của Giáo hội”,
bởi vì, “nơi nào chủ nghĩa giáo sĩ trị ngự trị, nơi đó có một Giáo hội không
chuyển động, một Giáo hội không có truyền giáo”. Ngài nhấn mạnh: “Chủ
nghĩa giáo sĩ trị có thể tấn công hàng giáo sĩ và cả giáo dân khi họ có tham vọng
sẽ duy trì trách nhiệm mãi mãi”. “Những người theo chủ nghĩa giáo sĩ t rị
chỉ muốn duy trì hiện trạng, bởi vì chỉ có hiện trạng mới củng cố quyền lực của
họ”.
Sự đồng thuận không phân cực
Mục thứ hai liên quan đến việc thực hành “sự
phân định chung”, nói tóm lại, những gì các tham dự viên Thượng hội đồng đã
trải qua kể từ ngày 4 tháng 10, “hay đúng hơn là bằng trái tim”, thông qua
phương pháp đối thoại trong Chúa Thánh Thần. Làm thế nào chúng ta có thể đưa “tính
năng động” như vậy vào quá trình đưa ra quyết định của Giáo hội? “Làm thế
nào chúng ta có thể học cách xây dựng một sự đồng thuận không phân cực và đồng
thời tôn trọng vai trò đặc thù của quyền bính, mà không tự cô lập mình khỏi cộng
đồng? Đó là một thách thức”, Đức Hồng Y thừa nhận.
Không gian cho sự tham gia và phát triển
Mục tiêu kia là “tạo ra các cơ cấu và thể chế
sẽ tồn tại theo thời gian và sẽ mang lại cho mọi người cơ hội tham gia và phát
triển.” Một số đã tồn tại – các hội đồng mục vụ – nhưng “mức độ hiệp
hành hiệu quả” của chúng phải được đánh giá. Đức Hồng Y Hollerich nhắc lại
“sự mới mẻ đáng vui mừng” của các đại hội lục địa, “một điểm mạnh của
tiến trình hiệp hành 2021-2024”. Nhưng “chúng ta có thể học được gì từ
kinh nghiệm này?” và “đâu là tiềm năng của một công cụ
như các Đại hội của Giáo hội, trong đó các Giám mục không phải là những người
duy nhất hiện diện?”. “Làm thế nào chúng ta có thể xây dựng mạng lưới giữa
các Giáo hội địa phương?”
Tiềm năng của Thượng hội đồng
Trái lại, hồ sơ cuối cùng của phần B 3 mời gọi “suy
nghĩ về tiềm năng của chính tổ chức Thượng hội đồng như là một nơi mà chúng ta
có thể trải nghiệm một cách đặc biệt mối quan hệ năng động liên kết tính hiệp
hành, tính hợp đoàn giám mục và tính tối thượng của Phêrô “. Một vấn đề
liên quan đến chúng ta cách sâu xa, Đức Hồng Y Hollerich khẳng định. Do đó,
ngài mời gọi tất cả các tham dự viên Thượng hội đồng hãy cụ thể, bằng cách khuyến
nghị đừng mải miết vào “các chi tiết”, “các giai thoại”, “các
trường hợp cá nhân”. Chúng ta phải “tiếp tục tập trung vào mục tiêu”,
đó là “diễn tả những điểm đồng nhất, những điểm khác biệt, những vấn đề cần
được khám phá và những đề xuất cụ thể để tiến về phía trước.” Những xem xét
ngoài lề “không giúp ích gì cho chúng ta.”
Tưởng nhớ các di dân
Trước bài phát biểu của Đức Hồng Y Tổng tường
trình viên, Tổng thư ký Thượng Hội đồng, Đức Hồng y Mario Grech, đã nhắc nhở mọi
người về khoảnh khắc cầu nguyện mà Đức Thánh Cha mong muốn để tưởng nhớ những
người di cư và những người tị nạn. Nó sẽ được tổ chức vào tối mai tại tượng đài
“Thiên thần vô thức” ở Quảng trường Thánh Phêrô (bất kỳ ai muốn đều có
thể theo dõi trực tuyến). Đức Hồng Y Grech nói: “Đây sẽ là một buổi cầu nguyện
đầy ý nghĩa để chúng ta có thể sống cùng nhau”.
Về những người di cư, ngài đã chia sẻ với đại hội
những tin tức do Luca Casarini, nhà hoạt động người Ý, khách mời đặc biệt tại
Thượng hội đồng và là chủ tịch của Tổ chức Mediterranea Saving Humans,
chuyên giải cứu những người di cư trên biển, mang đến cho ngài. Đức Hồng Y Grech
thông báo: “Hôm qua Luca Casarini đã thông báo cho tôi về cuộc giải cứu hai
chiếc thuyền ở Địa Trung Hải: một chiếc chở 47 người, chiếc kia chở 69 anh chị
em di cư từ nhiều quốc gia châu Phi. Trong số đó có bé gái 7 tuổi Jessica, đến
từ Cameroon cùng mẹ. Trên chiếc thuyền thứ hai, hầu hết mọi người đều đến từ
Nam Sudan: có nhiều phụ nữ và trẻ em, đứa nhỏ nhất mới hai tháng tuổi. Tất cả họ
đều được cứu”. Tiếng vỗ tay vang dội khắp hội trường Phaolô VI.
Chuyển ngữ: Tý Linh
Theo nhật báo Vatican News (18.10.2023)
Nguồn: xuanbichvietnam.net (19.10.2023)
Nguồn: Hội Đồng Giám Mục Việt Nam - hdgmvietnam.com