THÁNH LỄ KỶ
NIỆM 60 NĂM KHAI MẠC CÔNG ĐỒNG VATICAN II
Văn Yên, SJ - Vatican News
Vatican News (12.10.2022) – Ngày 11/10/1962 tại đền thờ thánh Phêrô,
thánh Giáo Hoàng Gioan XXIII đã chính thức khai mạc Công đồng Vaticanô II. Ngày
11/10/2022, mừng kỷ niệm 60 năm khai mạc Công đồng, vào lúc 4 giờ 15 chiều, tại
đền thờ Thánh Phêrô, Đức Thánh Cha đã chủ sự buổi trích đọc diễn văn khai mạc
Công đồng của Đức Gioan XXIII và một số trích đoạn từ các văn kiện của Công đồng.
Sau đó, lúc 5 giờ chiều, ĐTC Phanxicô đã chủ sự Thánh Lễ mừng kỷ niệm 60 năm
khai mạc Công đồng, cũng tại đền thờ thánh Phêrô.
Bài đọc Tin Mừng được
đọc trong Thánh Lễ được trích từ Tin Mừng theo thánh Gioan 21,15-17, về việc
Chúa Giêsu hiện ra với các môn đệ trên biển hồ Tiberia sau khi Chúa sống lại,
và hỏi ông Phêrô đến ba lần: “Con có yêu mến Thầy không?”.
Bài giảng
của Đức Thánh Cha
“Con có yêu mến Thầy
không?” Đây là câu đầu tiên Chúa Giêsu hỏi Phêrô trong đoạn Tin Mừng mà chúng
ta đã nghe (Ga 21,15). Tuy nhiên, câu cuối là: “Hãy chăn dắt chiên của Thầy”
(câu 17). Vào ngày kỷ niệm khai mạc Công Đồng Vatican II, chúng ta cũng nghe thấy
những lời này của Chúa nói với chúng ta, với chúng ta là Giáo Hội: Con có yêu mến
Thầy không? Hãy chăn dắt chiên của Thầy.
Con có yêu mến Thầy không?
1. Trước hết, con có
yêu mến Thầy không? Đây là một câu hỏi, bởi vì phong cách của Chúa Giê-su không
phải là đưa ra câu trả lời, mà là đặt ra những câu hỏi, những câu hỏi khơi nên
sự sống. Và Chúa, Đấng “trong tình yêu vĩ đại của mình, nói chuyện với con người
như với bạn hữu và vui thích với con người” (Dei Verbum, 2), tiếp tục hỏi, vẫn
luôn hỏi Giáo Hội, Hiền Thê của Người: “Con có yêu mến Thầy không?”. Công đồng
Vaticanô II là một câu trả lời tuyệt vời cho câu hỏi này: để làm sống lại tình
yêu của mình mà lần đầu tiên trong lịch sử, Giáo hội đã dành một Công đồng để tự
hỏi chính mình, để suy ngẫm về bản chất và sứ mạng của chính mình; và tái khám
phá mầu nhiệm ân sủng được sinh ra bởi tình yêu: đó là Dân Thiên Chúa, Nhiệm Thể
Chúa Kitô, đền thờ sống động của Chúa Thánh Thần!
Đây là cái nhìn đầu
tiên về Giáo hội, cái nhìn từ trên cao. Đúng vậy, trước hết, Giáo hội phải được
nhìn từ trên cao, với đôi mắt yêu thương của Thiên Chúa. Chúng ta tự hỏi xem
trong Giáo hội, chúng ta có khởi đi từ Thiên Chúa, từ cái nhìn yêu thương của
Người trên chúng ta không? Luôn luôn có cám dỗ bắt đầu từ cái tôi hơn là từ
Thiên Chúa, đặt các chương trình nghị sự của chúng ta trước Tin Mừng, để mình bị
cuốn theo gió của thế gian, để chạy theo hoặc chối bỏ thời gian Chúa Quan Phòng
ban cho chúng ta, mà quay lùi lại. Nhưng chúng ta hãy cẩn thận: cả chủ nghĩa cấp
tiến nương theo thế gian và chủ nghĩa truyền thống hay chủ nghĩa quay lùi tiếc
nuối một thế giới đã qua đều không phải là diễn tả của tình yêu, mà là sự bất
tín. Chúng là những kiểu ích kỷ Pelagiô, đặt sở thích và kế hoạch của mình lên
trên tình yêu đẹp lòng Thiên Chúa, tình yêu đơn sơ, khiêm tốn và trung tín mà
Chúa Giê-su yêu cầu ở Phêrô.
Con có yêu mến Thầy
không? Chúng ta hãy tái khám phá Công đồng để trả lại vị trí ưu tiên cho Thiên
Chúa, cho điều cốt yếu: cho một Giáo hội nhiệt tâm đối với tình yêu dành cho
Chúa của mình và cho tất cả con người, luôn được Người yêu mến; trả lại vị trí
ưu tiên cho một Giáo hội giàu về Chúa Giêsu và nghèo về phương tiện; cho một
Giáo hội tự do và giải thoát. Công đồng chỉ ra cho Giáo hội con đường này: là
làm cho Giáo hội trở về Galilê, giống như thánh Phêrô trong Tin Mừng, trở về
Galilê, về nguồn cội của tình yêu ban đầu của mình, để khám phá lại sự thánh
thiện của Thiên Chúa trong sự nghèo khó của mình (xem Lumen gentium,
8c; chương V). Mỗi người chúng ta đều có Galilê của riêng mình, Galilê của tình
yêu đầu tiên, và mỗi người chúng ta cũng được mời gọi trở lại Galilê để lắng
nghe tiếng Chúa nói: “Hãy theo Thầy”. Và đến đó để tìm lại, nơi cái nhìn của
Chúa Giêsu chịu đóng đinh và phục sinh, niềm vui đã mất, để chú tâm vào Chúa
Giê-su. Hãy tìm lại niềm vui: một Giáo hội mất đi niềm vui là một Giáo hội đánh
mất tình yêu. Vào những ngày cuối đời, ĐGH Gioan đã viết: “Cuộc đời bước sang
chiều tà này của tôi không thể có gì hơn là chú tâm mọi sự vào Chúa Giêsu, con
của Mẹ Maria... sự thân mật liên lỉ và lớn lao với Chúa Giêsu, được chiêm ngắm
nơi hình ảnh hài nhi, bị đóng đinh, được tôn thờ trong Bí tích” (Giornale
dell'anima, 977-978). Đây chính là cái nhìn trên cao của chúng ta, nguồn sống
mãi mãi của chúng ta!
Anh chị em thân mến,
chúng ta hãy trở về với nguồn tình yêu tinh tuyền của Công đồng. Chúng ta hãy
tái khám phá niềm say mê của Công đồng và canh tân niềm say mê đối với Công đồng!
Dìm mình trong mầu nhiệm của Giáo hội, là Mẹ và là Hiền thê, chúng ta cũng nói,
cùng với Thánh Gioan XXIII. Giáo hội là nơi cư ngụ của niềm vui. Nếu Giáo hội
không vui mừng, thì Giáo hội đã phủ nhận chính mình, bởi vì quên đi tình yêu đã
tạo nên mình. Tuy nhiên, có bao nhiêu người trong chúng ta không thể sống đức
tin một cách vui tươi, không xì xào và không chỉ trích? Một Hội Thánh yêu mến
Chúa Giê-su không có thời gian cho những cuộc đụng độ, độc đoán và tranh cãi.
Thiên Chúa giải thoát chúng ta khỏi sự chỉ trích và bất khoan dung, khắc nghiệt
và tức giận. Đó không chỉ là vấn đề về phong cách, mà là về tình yêu thương, bởi
vì như tông đồ Phao-lô dạy, những ai yêu thương thì làm mọi việc mà không phải
kêu ca lẩm bẩm (xem Phi-líp 2:14). Lạy Chúa, xin dạy chúng con cái nhìn cao cả
của Chúa, để nhìn Giáo hội như Chúa nhìn. Và khi chúng ta chỉ trích và bất mãn,
thì hãy tự nhắc mình rằng Giáo Hội là chứng nhân vẻ đẹp của tình yêu của
Ngài, và đang sống để đáp lại câu hỏi của Ngài: Con có yêu mến Thầy không?
Hãy chăn dắt chiên của Thầy
2. Con có yêu mến Thầy
không? Hãy chăn dắt chiên của thầy! Lời thứ hai: Hãy chăn dắt: bằng lời này,
Chúa Giê-su diễn tả tình yêu mà ngài mong muốn từ Phêrô. Chúng ta hãy nghĩ đến
Phê-rô: ông là người đánh cá và Chúa Giê-su đã làm cho ông thành người thu phục
người ta (x. Lc 5,10). Giờ đây Người giao cho ông một công việc mới, là một người
chăn dắt, công việc mà ông chưa bao giờ thực hành. Đó là một bước ngoặt, bởi vì
trong khi người đánh cá đánh bắt cho mình, kéo về phía mình, thì người chăn dắt
chăm sóc người khác, chăm lo cho người khác. Hơn nữa, người mục tử sống với đàn
chiên, nuôi dưỡng đàn chiên và trở nên gắn bó với chúng. Anh ta không ở trên,
như người đánh cá, nhưng ở giữa. Người mục tử đi trước dân để chỉ đường, ở giữa
dân như một người trong họ, và đi sau dân để gần gũi những người chậm ở sau.
Người mục tử không ở trên, như người đánh cá, nhưng ở giữa. Đây là cái nhìn thứ
hai mà Công Đồng dạy chúng ta, cái nhìn từ ở chính giữa: ở trong thế
giới với người khác và không bao giờ cảm thấy mình ở trên người khác, như tôi tớ
của một Nước Thiên Chúa vĩ đại hơn (x. Lumen gentium, 5); để đưa việc loan báo
Tin Mừng vào đời sống và ngôn ngữ của con người (xem Sacrosanctum
Concilium, 36), chia sẻ niềm vui và hy vọng của họ (xem Gaudium et
spes, 1). Công đồng hết sức hợp thời: Công đồng giúp chúng ta từ chối cám dỗ
khép mình trong hàng rào an ủi và xác tín của mình, để noi gương phong cách của
Thiên Chúa, mà tiên tri Ê-zê-ki-en đã mô tả cho chúng ta hôm nay: “đi tìm con
chiên bị mất và đem về nhà con chiên bị lạc, băng bó vết thương và chữa lành bệnh
tật” (x. Ez 34:16).
Hãy chăn dắt: Giáo hội
không mừng Công đồng để tự chiêm ngưỡng mình, nhưng để trao ban chính mình. Thật
vậy, Mẹ phẩm trật thánh thiện của chúng ta, xuất phát từ trái tim của Thiên Chúa
Ba Ngôi, tồn tại để yêu thương. Đó là một dân tộc tư tế (xem Lumen
gentium, 10 ff.): không phải để giương mắt lên trước thế giới, nhưng để phục
vụ thế giới. Chúng ta đừng quên: Dân Thiên Chúa được sinh ra để hướng ra ngoài
và làm cho mình trở nên trẻ trung, vì Dân Thiên Chúa là bí tích của tình yêu,
là “dấu chỉ và khí cụ của sự kết hợp mật thiết với Thiên Chúa và của sự hiệp nhất
toàn thể nhân loại” (Lumen gentium, 1).
Anh chị em thân mến,
chúng ta hãy trở lại với Công đồng, nơi đã tái khám phá dòng sông sống động của
Truyền thống mà không bị tắt nghẽn lại ở những truyền thống; Công đồng đã tái
khám phá cội nguồn của tình yêu không phải để ở lại thượng nguồn, nhưng để cho
Giáo hội có thể đi xuống hạ nguồn và là một kênh của lòng thương xót cho tất cả
mọi người. Chúng ta trở lại với Công đồng để thoát ra khỏi chính mình và vượt
qua cám dỗ của việc tự quy chiếu về mình. Hãy chăn dắt,
Chúa lặp lại điều này với Giáo hội của Người; và khi chăn dắt, Giáo hội vượt
qua nỗi hồi tưởng về quá khứ, sự nuối tiếc nuối về tầm cao, sự ràng buộc với
quyền lực, bởi vì Dân Thánh của Thiên Chúa là một dân mục vụ: Dân
Thánh không tồn tại để chăn dắt chính mình, nhưng cho người khác, tất cả những
người khác, với tình yêu. Và, nếu đúng cần có sự quan tâm đặc biệt, thì đó là
dành cho những người được Thiên Chúa yêu mến: cho những người nghèo, những người
bị từ chối (xem Lumen gentium, 8c; Gaudium et spes, 1);
như ĐGH Gioan đã nói, trở nên “Giáo hội của tất cả mọi người, và đặc biệt là
Giáo hội của người nghèo” (Sứ điệp phát thanh gửi các tín hữu trên khắp thế giới
một tháng trước Công đồng chung Vaticanô II, ngày 11/9/1962).
Tất cả cùng nhau, cùng thuộc
về Chúa Giêsu
3. Con có yêu mến Thầy
không? Hãy chăn dắt chiên của Thầy. Người không có ý
nói đến một số ít, nhưng là tất cả, vì Người yêu tất cả mọi người, Người âu yếm
gọi tất cả là “của Thầy”. Vị Mục Tử Nhân Lành nhìn thấy và muốn đàn chiên của
mình được hiệp nhất, dưới sự hướng dẫn của các Mục Tử mà Người đã ban cho. Người
muốn - cái nhìn thứ ba - cái nhìn cùng nhau: tất cả, tất cả cùng nhau.
Công đồng nhắc nhở chúng ta rằng Giáo hội, theo hình ảnh của Thiên Chúa Ba
Ngôi, là sự hiệp thông (x. Lumen gentium, 4,13). Ngược lại, ma quỷ
muốn gieo mầm chia rẽ. Chúng ta không được khuất phục trước sự phỉnh gạt của
nó, chúng ta không khuất phục trước cám dỗ của sự phân cực. Đã bao
nhiêu lần, sau Công Đồng, các Kitô hữu đã muốn chọn một phần trong Giáo Hội, mà
không nhận ra rằng họ đang xé rách trái tim Mẹ của họ! Đã bao lần người ta
thích trở thành “những người ủng hộ cho nhóm của mình” hơn là tôi tớ của tất cả
mọi người, những người cấp tiến và bảo thủ hơn là anh chị em, thuộc về “cánh tả”
hay “cánh hữu” hơn là thuộc về Chúa Giê-su; nổi lên như “người bảo vệ sự thật”
hoặc “nhà độc tấu của sự mới lạ”, thay vì nhận mình là những người con khiêm
nhường và biết ơn của Giáo hội Mẹ thánh thiện. Chúa không muốn chúng ta như thế:
chúng ta là chiên của Người, là đoàn chiên của Người, và chúng ta với nhau, hiệp
nhất cùng nhau. Chúng ta hãy vượt qua những phân cực và giữ lấy sự hiệp thông,
chúng ta hãy ngày càng trở nên “một”, như Chúa Giêsu đã cầu xin trước khi hiến
mạng sống cho chúng ta (x. Ga 17,21). Xin Mẹ Maria, Mẹ của Giáo hội, giúp chúng
ta về điều này. Ước gì chúng ta gia tăng lòng khao khát hiệp nhất, ước muốn dấn
thân vì sự hiệp thông trọn vẹn giữa tất cả các tín hữu trong Chúa Kitô. Thật
vui là hôm nay, cũng như trong Công đồng, các đại diện của các cộng đoàn Kitô
khác đang hiện diện với chúng ta. Cảm ơn về sự hiện diện này!
Chúng con cảm tạ Chúa
về món quà của Công đồng. Chúa yêu mến chúng con, xin giải thoát chúng con khỏi
sự tự quy chiếu về mình và tinh thần chỉ trích kiểu thế gian. Xin giải phóng
chúng con khỏi sự tự loại trừ khỏi sự hiệp nhất. Lạy Chúa, Đấng nuôi dưỡng
chúng con bằng sự dịu dàng, xin dẫn chúng con ra khỏi tường rào của sự tự quy
chiếu về mình. Lạy Chúa, Đấng muốn chúng con là đàn chiên hiệp nhất, xin giải
phóng chúng con khỏi mánh khoé hiểm ác của những phân cực. Và chúng con, Giáo hội
của Ngài, cùng với thánh Phêrô và như thánh Phêrô, chúng con thưa với Ngài: “Lạy
Chúa, Chúa biết mọi sự; Chúa biết chúng con yêu mến Chúa” (x. Ga 21:17).
Nguồn: vaticannews.va/vi
Nguồn: Hội Đồng Giám Mục Việt Nam - hdgmvietnam.com
