PHỎNG VẤN
CHA LOMBARDI, NHÀ TRUYỀN THÔNG CỘNG TÁC VIÊN THÂN THIẾT CỦA BA VỊ GIÁO HOÀNG
Vatican
News
Vatican News (08.9.2022) - Cha
Federico Lombardi, một linh mục dòng Tên người Ý, là một trong những nhân vật
quan trọng trong ngành truyền thông sau Công đồng Vatican II. Cha là cộng tác
viên của ba vị Giáo hoàng, giữ chức vụ Giám đốc Phòng Báo chí Toà Thánh dưới thời
hai Đức Giáo Hoàng Biển Đức XVI và Phanxicô. Cha đã lãnh đạo Radio Vatican
trong 25 năm, trong tư cách là Giám đốc các Chương trình và sau đó là Tổng Giám
đốc. Cha cũng là Giám đốc Trung Tâm Truyền hình Vatican trong 10 năm.
Cuộc đời của cha Lombardi là một chứng tá và sự
phục vụ Giáo hội, nổi bật với sự dấn thân và tài năng. Niềm đam mê của cha đối
với ngành truyền thông vẫn tiếp tục ngày nay trong vai trò chủ tịch Quỹ Joseph
Ratzinger-Biển Đức XVI và bề trên cộng đoàn dòng Tên phụ trách tạp chí La
Civiltà Cattolica - Văn minh Công giáo. Chính tại tạp chí này cha đã bắt
đầu hoạt động truyền thông của mình vào năm 1973, như là một ký giả, rồi sau đó
trở thành phó tổng biên tập vào năm 1977.
Vào ngày 29/8/2022 cha Lombardi đã tròn 80 tuổi
và vào ngày 2/9 sau đó ngài đã kỷ niệm 50 năm được lãnh nhận thiên chức linh mục.
Trả lời phỏng vấn của nhà báo Alessandro Gisotti, Phó Giám đốc Phòng Báo chí
Toà Thánh, vào ngày sinh nhật thứ 80, hôm 29/8/2022, cha Lombardi đã thuật
lại kinh nghiệm của ngài, chia sẻ về một số giai đoạn cơ bản trong đời sống và
nghề nghiệp cạnh ba vị Giáo hoàng gần đây nhất và kêu gọi các thế hệ ký giả mới
"làm báo chí" như một ơn gọi chứ không chỉ là một nghề nghiệp.
Thưa cha Lombardi, cha cảm thấy thế nào khi gần
đến ngày sinh nhật lần thứ 80 của cha và - cũng rất ý nghĩa - ngày kỷ niệm 50
năm cha được chịu chức linh mục vào ngày 2/9?
- Tôi có một cảm giác ngạc nhiên khi bước đến
ngày hôm nay! Khi chúng ta còn trẻ, tất cả chúng ta đều nghĩ về 80 tuổi, hoặc
50 năm chịu chức linh mục, như những mục tiêu rất xa, về những người rất già
... và rồi, từng ngày bạn tiến lại gần hơn và cuối cùng, bạn đi đến đó, và có
thể bạn còn đi xa hơn nữa ... vì vậy đó là một sự ngạc nhiên kèm theo, tất
nhiên, là lòng biết ơn rất nhiều, bởi vì tôi chỉ có thể tạ ơn, về cuộc đời và
vì đã được kêu gọi sống cuộc đời này như một tu sĩ và một linh mục.
Đó là thời điểm tạ ơn với một chút suy tư và
"bảng kết toán" về cuộc sống của chính mình, về việc phục vụ của
mình. Nhưng quan trọng hơn, đó là thời điểm tạ ơn, bởi vì những gì chúng ta đã
nhận được là quá nhiều đến nỗi chỉ có thể cảm tạ Chúa và nói: “Tạ ơn Chúa; Chúa
đã cho con rất nhiều thời gian và rất nhiều cơ hội và rất nhiều xác nhận về ân
sủng của Chúa: cảm ơn Chúa đã đồng hành cùng con đến giờ phút này. Con hy vọng
con đã đáp lại theo cách có thể chấp nhận được món quà mà Chúa đã dành cho
con".
Trong 80 năm cuộc đời của cha, gần 50 năm đã được
cống hiến để phục vụ Giáo hội và Tòa Thánh trong lĩnh vực truyền thông. Thưa
cha, cha đã học được điều gì - ngay cả khi, tất nhiên, tóm tắt nó là điều khó
khăn - đặc biệt là trong quá trình phục vụ các Giáo hoàng khác nhau trong những
năm được đánh dấu bằng sự thay đổi công nghệ nhanh chóng trong lĩnh vực báo
chí?
- Điều đầu tiên tôi học được từ kinh nghiệm -
tuy nhiên, tôi phải mất một thời gian mới học được - đó là đối với một người sống
trong đức tin và trong Giáo hội, truyền thông là tham gia vào sứ mạng truyền bá
Phúc Âm, truyền đạt các quan điểm mà trong đó một người có thể nhìn thấy toàn bộ
thực tại của thế giới, về lịch sử, về mối quan hệ với Thiên Chúa và mối quan hệ
giữa con người với nhau.
Đây là truyền thông: Thiên Chúa của chúng ta là
một Thiên Chúa Đấng truyền thông, một Thiên Chúa đã và đang thông truyền chính
Người cho chúng ta bằng lời nói, bằng Mặc khải, bằng việc sai Chúa Giêsu Kitô đến
với chúng ta! Và toàn thể Giáo hội có một sứ mạng; truyền thông, làm cho thế giới
biết Chúa Giêsu, truyền bá Lời của Chúa Giêsu. Nếu ai đó được kêu gọi làm việc
trong lĩnh vực truyền thông, họ được kêu gọi tham gia - ngay cả khi theo những
cách thức và nhiệm vụ cụ thể - vào chính bản chất của Giáo hội và trong mối
quan hệ giữa Thiên Chúa và nhân loại.
Cha là một tu sĩ Dòng Tên và đã từng được bổ nhiệm
làm Bề trên Giám tỉnh của tỉnh dòng Ý. Linh đạo của thánh I-nhã đã ảnh hưởng
như thế nào đến cách cha làm việc trong lĩnh vực truyền thông?
- Linh đạo thánh I-nhã dạy chúng ta,
giúp chúng ta và giáo dục chúng ta nhìn thấy Chúa trong mọi sự, nhìn thấy công
việc của Chúa xung quanh chúng ta, trong cuộc sống và những người xung quanh
chúng ta. Vì vậy, nó giúp chúng ta nhìn thực tế và con người và sự kiện từ góc
độ đức tin, như sự hiện diện của Chúa trong công việc.
Thánh I-nhã nói về Chúa là Đấng hoạt động: điều
này luôn đánh động tôi rất nhiều. Chúa đang làm việc xung quanh chúng ta trong các
sự kiện, trong lịch sử, trong con người: vấn đề là biết Người, nhìn thấy Người,
tái nhận biết Người trong công việc này và giúp những người khác cũng nhìn thấy
Người, hiểu Người và chào đón Người.
Đức Giáo hoàng Gioan Phaolô II, Đức Giáo hoàng
Biển Đức XVI, và Đức Giáo hoàng Phanxicô. Cha đã có cơ hội trở thành cộng tác
viên thân thiết với ba vị Giáo hoàng gần đây nhất. Cha học được gì, trước hết
là ở cấp độ cá nhân, cũng như nghề nghiệp, từ một trải nghiệm phi thường, và độc
đáo như vậy?
- Tôi luôn nghĩ công việc của mình là một công
việc phục vụ, và dường như tôi luôn thấy rõ rằng Giáo hoàng là một người phục vụ:
Giáo hoàng là một đầy tớ vĩ đại của Giáo hội và của nhân loại, là nhân chứng
cho sự hiện diện của Thiên Chúa trong thế giới. Và vì vậy tôi đã được kêu gọi
tham gia và cộng tác trong việc phục vụ này.
Với thời gian, lời kêu gọi cộng tác này thực sự
dường như là một món quà tuyệt vời, bởi vì sứ mạng mà các Giáo hoàng thực hiện
thực sự là một sứ mạng tuyệt vời vì lợi ích của con người, của nhân loại, của
các tín hữu. Tôi đã có thể đặt tất cả sức mạnh của mình để giúp đỡ sứ vụ này;
theo nghĩa là giúp hiểu về nó, làm cho nó được biết đến thông qua các phương tiện
truyền thông của chúng ta.
Đó là sự hỗ trợ cho Đức Giáo hoàng phục vụ nhân
loại và Giáo hội. Điều này luôn cuốn hút tôi, và tôi rất biết ơn khi được mời
làm công việc như thế này.
Những người đã từng có may mắn làm việc với cha
biết rằng cha đã luôn dành rất nhiều sự quan tâm cho những người trẻ, cho sự
phát triển cá nhân và nghề nghiệp của họ. Cha sẽ đưa ra lời khuyên nào cho một
người trẻ tuổi ngày nay muốn trở thành một nhà báo?
- Tôi sẽ nói với họ rằng báo chí có thể là một
nghề tuyệt vời, nhưng nó nên được sống như một ơn gọi: không chỉ là một nghề để
phát triển các kỹ năng kỹ thuật, mà còn là một cách để giúp mọi người gặp gỡ những
người khác và thiết lập một hình thức truyền thông truyền cảm hứng cho sự hiểu
biết và đối thoại lẫn nhau: một hình thức truyền thông giúp một người biết sự
thật và không lừa dối người khác, đồng thời học cách nhấn mạnh mặt tích cực chứ
không chỉ đau khổ hoặc những vấn đề do sự ác và bất công gây ra. Chắc chắn những
điều này phải được tường thuật, nhưng cũng cần phải có khả năng thể hiện một
tinh thần của lòng tốt, của tình yêu, điều thường không được biểu lộ rõ, nhưng
không kém phần quan trọng.
Tôi phải nói rằng trong những khoảnh khắc phục vụ
tốt nhất, ngay cả khi phục vụ các Giáo hoàng, tôi đã có kinh nghiệm, ấn tượng,
rằng ngay cả các nhà báo đồng nghiệp cũng rất vui khi khám phá ra vẻ đẹp của
công việc truyền thông của họ, bởi vì họ đang làm việc để truyền bá các thông
điệp tích cực cho nhân loại.
Điều này đối với tôi dường như là thái độ của những
người làm việc trong lĩnh vực truyền thông, với tất cả sự kiên nhẫn và sự nhạy
cảm mà nó cần để học hỏi hàng ngày, để truyền thông tốt theo quan điểm chuyên
môn: không để bản thân bị chi phối bởi kỹ thuật-chuyên nghiệp nhưng phải biết rằng
những khả năng này phải được phục vụ cho một cái gì đó cao cả và đẹp đẽ để cùng
nhau xây dựng một xã hội xứng nhân phẩm và cộng đồng Giáo hội.
Cha đã 80 tuổi, nhưng cha vẫn hoạt động trong
lĩnh vực truyền thông, tại tạp chí La Civiltà Cattolica, và cả ở
Vatican với tư cách là chủ tịch của Quỹ Ratzinger-Biển Đức XVI. Ngay cả khi là
một người cao tuổi, người ta có thể cống hiến rất nhiều, như Đức Thánh Cha
Phanxicô đã chỉ ra trong bài giáo lý gần đây của ngài về điều được gọi là “tuổi
thứ ba” ...
- Bao lâu chúng ta còn có thể, bao lâu chúng ta
còn sức khoẻ, tất nhiên sẽ là điều tốt nếu chúng ta thực hiện việc phục vụ mình
được yêu cầu.
Đôi khi, nó là một việc phục vụ thay đổi một
chút về phong cách, bản chất và cả kết quả của nó: một người lớn tuổi có lẽ cảm
thấy ít có khuynh hướng đón đầu những tin tức mới nhất nhưng thích suy tư hơn;
về ý nghĩa của mọi việc, về giá trị và tương lai, bởi vì chúng ta không được
rút lui vào trong chính mình: một tương lai trong đó những điều thiết yếu tiếp
tục là kim chỉ nam.
Thật vậy, có lẽ hơi mang tính truyền thống, tôi
cho rằng những điều chân thiện mỹ tiếp tục là điểm tham chiếu của cuộc sống và
quan điểm hy vọng của chúng ta.
Nguồn: vaticannews.va/vi
Nguồn: Hội Đồng Giám Mục Việt Nam - hdgmvietnam.com