GIÁO DỤC VÀ LOAN BÁO TIN MỪNG NGÀY HÔM NAY TRONG MÔI TRƯỜNG KỸ THUẬT SỐ,
CÙNG VỚI NGƯỜI TRẺ HƯỚNG TỚI TƯƠNG LAI
Bài 1: LÀM THẾ NÀO ĐỂ CHÚNG TA LOAN BÁO TIN MỪNG TRONG MÔI TRƯỜNG KỸ
THUẬT SỐ NGÀY NAY?
Gildasio Mendes – SDB
(ANS– Rôma) – Trong dịp kỷ niệm 207 năm ngày
sinh của Don Bosco, cùng với mong muốn giống như vị Thánh của Giới trẻ, có thể
gặp gỡ những người trẻ ở nơi họ thực sự đang ở, vị Tổng cố vấn về Truyền thông
Xã hội bắt đầu một loạt bài suy tư mới, với chủ đề, “Giáo dục và Loan báo Tin mừng
hôm nay trong Môi trường Kỹ thuật số. Cùng với những người trẻ , hướng tới
tương lai.” Sau đây là bài đầu tiên:
“Làm thế nào để chúng ta loan báo
Tin mừng trong môi trường kỹ thuật số ngày nay?”
Giáo hội đã giải quyết câu hỏi
quan trọng này thông qua Thượng Hội đồng về Người trẻ, cùng với nhu cầu hiểu
các động lực của môi trường này, nhu cầu đối thoại với các nền văn hóa và Phúc
âm hóa môi trường sống này.
“Môi trường kỹ thuật số là một thách đố đối với Hội Thánh ở nhiều mức độ;
do đó, điều không thể thiếu được là đào sâu sự hiểu biết về những động lực của
nó và phạm vi của nó theo quan điểm nhân học và đạo đức. Nó đòi hỏi không những
chỉ sống trong đó và phát huy các tiềm năng của nó để giao tiếp theo nhãn quan
rao giảng về Kitô giáo, mà còn để thấm nhuần các nền văn hóa và các động lực của
nó đối với Tin Mừng.” (Thượng hội đồng về người trẻ, số 145).
Để đáp ứng yêu cầu của Đức Giáo
Hoàng về vấn đề Kỹ thuật số và Phúc âm hóa, tôi muốn bắt đầu với bạn, và tôi biết
rằng bạn muốn đồng hành với loạt suy tư này dưới góc nhìn vào thời điểm chúng
ta đang sống, đặc biệt là trong bối cảnh đại dịch và chiến tranh, tìm cách đặt
bức tranh toàn cảnh phức tạp này dưới góc độ truyền thông. Mục đích của loạt
văn bản này là cố gắng đi sâu vào những câu hỏi lớn mà các nhà giáo dục, người
rao giảng Phúc âm, gia đình, linh mục, tu sĩ, người trẻ và những người truyền
thông đang tự hỏi về trang thông tin, trí tuệ nhân tạo, đạo đức và kỹ thuật số,
quyền riêng tư và bảo mật, thuật toán, con người, sức mạnh của các công ty truyền
thông lớn và chiến lược duy trì quyền lực của họ, kiểm soát dữ liệu cá nhân,
công nghệ nano, công nghệ sinh học, công nghệ di truyền và hơn thế nữa. Đây là
bối cảnh mà mục đích của chúng tôi là khám phá các nguyên tắc và phương pháp luận
để truyền thông và loan truyền Tin mừng trong những bối cảnh mới đang trở nên
phức tạp hơn ở hiện tại và trong tương lai.
PHẦN ĐẦU TIÊN
Trong hai năm qua, nhân loại đã
trải qua hai cuộc khủng hoảng lớn: một cuộc khủng hoảng sức khỏe, từ Covid-19,
hiện vẫn còn ảnh hưởng đến thế giới, mang đến một sự thay đổi lớn về xã hội,
kinh tế và sức khỏe; Và gần đây hơn, cuộc khủng hoảng của cuộc chiến Nga
-Ukraine, mà theo một số người là khởi đầu của một địa chính trị mới trên thế
giới, có khả năng thay đổi chính trị, kinh tế và an ninh thế giới.
Trong cả cuộc khủng hoảng sức khỏe
và khủng hoảng chiến tranh, phương tiện truyền thông xã hội đã đóng một vai trò
to lớn trong cách tìm kiếm và chia sẻ thông tin giữa các gia đình và bạn bè.
Tất cả chúng ta đều là một phần của
một mạng lưới các kết nối kỹ thuật số và ảo lớn, có những dữ liệu xác nhận rằng
trong một thời gian ngắn, kỹ thuật số đã gây ra một sự thay đổi lớn trong cuộc
sống của mọi người, trong cách thức họ quản lý cuộc sống, và đối mặt với thực tế.
Hơn nữa, sự kết hợp giữa giao tiếp
kỹ thuật số, internet và trí tuệ nhân tạo đã tạo ra một môi trường giao tiếp lớn
và phức tạp, đóng góp đáng kể vào sự phát triển của con người và xã hội. Kỹ thuật
số đã trở thành một phần của cuộc sống của con người và các tổ chức. Bản thân
Liên minh châu Âu đã đặt vào trung tâm của sự phát triển cho tương lai, một dự
án tuyệt vời có tên là “Thập kỷ kỹ thuật số Châu Âu: Mục tiêu kỹ thuật số cho
năm 2030.”
Các chủ đề bao gồm quyền công dân
kỹ thuật số, chuyển đổi kỹ thuật số của các doanh nghiệp, cơ sở hạ tầng kỹ thuật
số. Sự phát triển của kỹ thuật số ở cấp độ cá nhân và các tổ chức mang đến sự
năng động của mối quan hệ con người, những khám phá khoa học và công nghệ mới,
mở ra các khả năng cho giáo dục, thương mại và công việc. Trong tất cả thực tế
này, sự đa dạng và mơ hồ của thông tin xuất hiện cùng một lúc. Câu hỏi chúng ta
có thể ngay lập tức tự hỏi là: Nhận thức chúng ta có về thực tế của cuộc sống
và thế giới thông qua kỹ thuật số là gì? Vai trò của phương tiện truyền thông
xã hội trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta, trong mối quan hệ của chúng ta với
người khác là gì?
Thông qua những câu hỏi ban đầu
này, tôi muốn chạm vào một số điểm liên quan đến không gian kỹ thuật số. Điều
quan trọng là ở cấp độ khái niệm để nói rằng truyền thông trên phương tiện truyền
thông xã hội, ví dụ, liên quan đến ba khía cạnh không thể tách rời: kỹ thuật số,
internet và trí tuệ nhân tạo, do đó tạo thành một môi trường mà chúng ta giao
tiếp trên internet, trên phương tiện truyền thông xã hội. Các mạng xã hội là một
phần của cấu trúc toàn cầu của không gian mạng, được nhúng vào nền tảng của
không gian ảo.
Đối với điều này, luôn luôn cần
phải liên kết việc sử dụng phương tiện truyền thông xã hội với một thực tế rộng
hơn và hội tụ hơn. Ví dụ, khi chúng ta sử dụng WhatsApp để chia sẻ tin tức với
bạn bè, chúng ta đã ở trong môi trường sống kỹ thuật số, kết nối với cả thế giới,
tương quan một cách có nhận thức và có tình yêu trong không gian ảo.
Đằng sau việc sử dụng phương tiện
truyền thông xã hội luôn luôn có người, văn hóa, lịch sử, giá trị của anh ta và
cách anh ta ở trong bối cảnh xã hội của riêng anh ta. Đằng sau môi trường sống ảo
này là sự phức tạp của thực tế xã hội, kinh tế, chính trị và tôn giáo, ảnh hưởng
trực tiếp đến cách chúng ta giao tiếp và sử dụng phương tiện truyền thông xã hội.
Đằng sau không gian kỹ thuật số
này, chúng ta có những cách khác nhau mà các ngành khoa học phải giải thích và
nhìn thấy con người, như khoa học thần kinh, trí tuệ nhân tạo, công nghệ sinh học
và đạo đức sinh học. Do đó, bất kỳ phân tích nào về cách chúng ta sử dụng các mạng
xã hội đều đối mặt với chúng ta với sự phức tạp rất lớn trong việc phân tích hiện
tượng kỹ thuật số.
Không có tính trung lập trong môi
trường kỹ thuật số! Khi chúng ta online có nghĩa là chúng ta tham gia vào một hệ
thống truyền thông toàn cầu to lớn và phức tạp, nơi chúng ta phải đối mặt với
các hệ tư tưởng, với tin tức giả mạo, với sự quan tâm và kiểm soát của các công
ty kỹ thuật số lớn, với lợi ích tư tưởng khác nhau. Và địa chính trị mới có tổ
chức cao bắt đầu từ an ninh mạng.
Quyền riêng tư, bảo mật, kiểm
soát dữ liệu cá nhân, sự tiến bộ của trí tuệ nhân tạo và thế giới của các thuật
toán đang thay đổi cách chúng ta giao tiếp. Kịch bản kinh tế xã hội và văn hóa
của thời đại chúng ta đang thay đổi nhanh chóng.
Chúng ta sống trong một xã hội đặc
trưng bởi tốc độ, tính trôi chảy, thay đổi và đổi mới. Thương mại điện tử và
tài chính kỹ thuật số đã tạo ra các mối quan hệ địa chính trị mới và rất nhiều
thay đổi: Kiến thức là sức mạnh. Thị trường kỹ thuật số, tài chính và kinh tế
đang thay đổi mô hình kinh doanh của các công ty nhỏ và lớn, và giáo dục cũng
như thế.
Truyền thông thay đổi văn hóa và
cách mọi người sống và giao tiếp xã hội. Truyền thông về bản chất được liên kết
với chính trị, kinh tế, giáo dục, lợi ích của các cá nhân, nhóm và công ty.
Trong bối cảnh này, công nghệ nổi lên với sức mạnh và sự phát triển lớn: từ trí
tuệ nhân tạo đến công nghệ nano, từ công nghệ sinh học đến công nghệ di truyền.
Trong không gian bao la này, nơi
mọi người hội tụ thông qua mạng xã hội và Internet, có những điều thực tế và
không tưởng vĩ đại liên quan đến tầm nhìn về thuyết xuyên nhân loại, thách thức
sinh thái và do đó một ngành nhân học mới có thể nảy sinh.
(Còn tiếp)
Ban Truyền Thông SDB
Chuyển ngữ từ: infoans.org (18.8.2022)
Nguồn: sdb.vn (22.8.2022)
Nguồn: Hội Đồng Giám Mục Việt Nam - hdgmvietnam.com
