Chúa nhật 30 Thường niên năm A
Ngày 29.10.2023
ĐIỀU RĂN NÀO LỚN NHẤT?
Vatican News
Vào lúc 10 sáng Chúa Nhật ngày 29/10, Đức Thánh Cha Phanxicô đã chủ sự thánh lễ Chúa Nhật thứ 30 thường niên, kết thúc Kỳ họp thứ nhất Đại hộiThượng Hội đồng giám mục lần thứ 16. Có khoảng 5000 tín hữu tham dự Thánh Lễ cùng với nhiều hồng y, giám mục và các thành viên của Đại hội Thượng Hội đồng.
Bài giảng của Đức Thánh Cha
Một luật sĩ đặt cho Chúa Giêsu một câu hỏi, chỉ
để thử Người. Tuy nhiên, câu hỏi của ông rất quan trọng và luôn thời sự, đôi
khi nó đi vào cả tâm hồn chúng ta và đời sống của Giáo hội: “Điều răn nào lớn
nhất” (Mt 22:36). Cả chúng ta nữa, khi dìm mình trong dòng sông Truyền thống sống
động, chúng ta tự hỏi: đâu là điều quan trọng nhất? Đâu là động lực trung tâm?
Điều gì quan trọng nhất, đủ để trở thành nguyên tắc chỉ đạo của mọi sự? Câu trả
lời của Chúa Giêsu rất rõ ràng: “Ngươi phải yêu mến Đức Chúa, Thiên Chúa của
ngươi, hết lòng, hết linh hồn và hết trí khôn ngươi. Đó là điều răn trọng nhất
và điều răn thứ nhất. Còn điều răn thứ hai, cũng giống điều răn ấy, là: Ngươi
phải yêu người thân cận như chính mình” (Mt 22,37-39).
Các anh em Hồng y, các Giám mục và linh mục, các
tu sĩ nam nữ, anh chị em thân mến, khi kết thúc chặng đường mà chúng ta đã đi
qua, điều quan trọng là phải nhìn vào “nguyên lý và nền tảng” từ đó mọi sự bắt
đầu và bắt đầu lại: yêu mến Thiên Chúa bằng cả cuộc sống và yêu thương người
lân cận như chính mình. Không phải những chiến lược của chúng ta, không phải những
tính toán con người, không phải những kiểu thời trang của thế giới, nhưng là
yêu mến Thiên Chúa và người khác: đây là trọng tâm của mọi sự. Nhưng chúng ta
có thể diễn giải động lực tình yêu như thế? Tôi đề nghị với anh chị em hai động
từ, hai chuyển động của con tim mà tôi muốn suy tư: tôn thờ và phục vụ. Yêu mến
Thiên Chúa bằng việc thờ phượng và phục vụ.
Động từ đầu tiên, tôn thờ. Yêu là tôn thờ.
Thờ phượng là sự đáp lại đầu tiên của chúng ta trước tình yêu vô vị lợi và tình
yêu đáng ngạc nhiên của Thiên Chúa. Sự ngạc nhiên của việc tôn thờ là điều thiết
yếu trong Giáo hội, đặc biệt trong thời nay chúng ta mất thoái quen thờ phượng.
Thật vậy, thờ phượng có nghĩa là nhìn nhận trong đức tin rằng chỉ có Thiên Chúa
là Chúa và rằng cuộc sống của chúng ta, bước đường của Giáo hội, số phận của lịch
sử đều tùy thuộc vào tình yêu dịu dàng của Người. Người là ý nghĩa của cuộc sống.
Qua việc tôn thờ Thiên Chúa, chúng ta tái khám
phá ra mình được tự do. Do đó, tình yêu dành cho Chúa trong Kinh Thánh thường gắn
liền với cuộc chiến chống lại mọi thần tượng. Ai tôn thờ Thiên Chúa thì từ chối
các thần tượng bởi vì, trong khi Thiên Chúa giải phóng, thì các thần tượng lại
tạo nên nô lệ. Chúng lừa dối chúng ta và không bao giờ thực hiện những gì chúng
hứa hẹn, bởi vì chúng là “sản phẩm do tay người thế tạo thành. Kinh Thánh
nghiêm khắc chống lại việc thờ ngẫu tượng vì các thần tượng là sản phẩm của con
người và bị con người thao túng, trong khi Thiên Chúa luôn là Đấng Hằng Sống, Đấng
ở đây và xa hơn nữa. “Đấng không được tạo ra như suy nghĩ của tôi, Đấng không
phụ thuộc vào mức độ tôi mong đợi từ Người, Đấng có thể làm đảo lộn kỳ vọng của
tôi, chính bởi vì Người sống động. Bằng chứng cho thấy không phải lúc nào chúng
ta cũng có quan niệm đúng về Chúa, đó là đôi khi chúng ta thất vọng: Tôi đã
mong đợi điều này, tôi tưởng tượng rằng Chúa sẽ hành xử như thế này, nhưng ngược
lại tôi đã sai. Bằng cách này, chúng ta quay trở lại con đường thờ ngẫu tượng,
muốn Chúa hành động theo hình ảnh mà chúng ta đã tạo ra về Người” (C.M.
Martini, Những điều vĩ đại của Kinh thánh. Linh thao với Cựu Ước,
Firenze 2022, 826-827). Đó là một nguy cơ mà chúng ta luôn có thể gặp phải:
nghĩ đến việc “kiểm soát Thiên Chúa”, khóa chặt tình yêu của Người trong những
kế hoạch của chúng ta. Ngược lại, hành động của Người luôn khó đoán, đi xa hơn,
và do đó hành động này của Thiên Chúa đòi hỏi sự kinh ngạc và tôn thờ. Ngạc
nhiên là điều rất quan trọng.
Chúng ta phải luôn đấu tranh chống lại việc thờ
ngẫu tượng; những điều thế gian, thường xuất phát từ sự kiêu ngạo cá nhân, chẳng
hạn như mong muốn thành công, khẳng định bản thân bằng mọi giá, lòng tham tiền
bạc – ma quỷ chui vào trong túi, đừng quên điều đó -, sức quyến rũ của chủ
nghĩa nghề nghiệp; nhưng có cả những thứ tôn thờ ngẫu tượng được ngụy trang dưới
dạng tâm linh: những ý tưởng tôn giáo của tôi, những kỹ năng mục vụ của tôi...
Chúng ta hãy cảnh giác để không đặt mình vào trung tâm thay vì Người. Chúng ta
hãy trở lại với sự tôn thờ. Ước gì Người là trung tâm đối với chúng ta, những mục
tử: chúng ta hãy dành thời gian mỗi ngày trong sự thân mật với Chúa Giêsu Mục Tử
Nhân Lành trước Nhà Tạm. Tôn thờ. Ước gì Giáo hội là Giáo hội tôn thờ: trong mọi
giáo phận, mọi giáo xứ, mọi cộng đoàn đều thờ lạy Chúa! Bởi vì chỉ bằng cách
này, chúng ta mới hướng về Chúa Giêsu chứ không về chính mình; bởi vì chỉ qua sự
thinh lặng tôn thờ, Lời Chúa mới ngự trị trong lời nói của chúng ta; bởi vì chỉ
trước mặt Người, chúng ta mới được thanh tẩy, biến đổi và canh tân bởi ngọn lửa
Thần Khí của Người. Anh chị em thân mến, chúng ta hãy thờ lạy Chúa Giêsu!
Động từ thứ hai là phục vụ. Yêu là phục
vụ. Trong điều răn lớn nhất, Chúa Kitô gắn liền Thiên Chúa và người lân cận
để không bao giờ bị tách rời. Không có kinh nghiệm tôn giáo nào lại bịt tai trước
tiếng kêu của thế giới. Chẳng có tình yêu Thiên Chúa nào mà lại không quan tâm
đến việc chăm sóc người khác, bằng không, sẽ có nguy cơ rơi vào kiểu Pharisêu.
Có thể chúng ta thực sự có nhiều ý tưởng hay để cải tổ Giáo hội, nhưng chúng ta
hãy nhớ: thờ phượng Thiên Chúa và yêu thương anh em bằng tình yêu của Người,
đây là một sự cải tổ vĩ đại và vĩnh viễn. Là một Giáo hội thờ phượng và một
Giáo hội phục vụ, rửa chân cho nhân loại bị thương tích, đồng hành với cuộc
hành trình của những người mong manh, yếu đuối và bị bỏ rơi, ra đi với sự dịu
dàng để gặp gỡ những người nghèo nhất. Thiên Chúa đã truyền dạy điều này, chúng
ta đã nghe, trong bài đọc thứ nhất.
Anh chị em thân mến, tôi nghĩ đến những người là
nạn nhân của sự tàn bạo của chiến tranh; đến nỗi đau khổ của những người di cư,
nỗi đau ẩn kín của những người thấy mình cô đơn và trong điều kiện nghèo đói; đến
những người bị đè bẹp bởi gánh nặng cuộc sống; đến những người không còn nước mắt,
những người không có tiếng nói. Và không biết bao nhiêu lần tôi nghĩ đến, đằng
sau những lời hoa mỹ và những lời hứa thuyết phục, những hình thức bóc lột được
ưa chuộng hoặc không làm gì để ngăn chặn chúng. Khai thác những kẻ yếu thế nhất
là một tội trọng, một tội trọng làm xói mòn tình huynh đệ và tàn phá xã hội.
Chúng ta, những môn đệ của Chúa Giêsu, muốn mang vào thế giới một loại men
khác, đó là men Tin Mừng: Thiên Chúa ở vị trí trên hết và cùng với Người là những
ai được Người sủng ái, những người nghèo khổ và yếu đuối.
Anh chị em thân mến, đây là Giáo Hội mà chúng ta
được mời gọi mơ ước: một Giáo Hội phục vụ mọi người, phục vụ những người bé mọn
nhất. Một Giáo hội không bao giờ đòi hỏi một phiếu báo cáo về “hạnh kiểm tốt”,
nhưng luôn chào đón, phục vụ và yêu thương. Một Giáo Hội với những cánh cửa rộng
mở là bến cảng của lòng thương xót. Thánh Gioan Kim Khẩu đã nói:
“Người có lòng thương xót là bến cảng dành cho những ai gặp khó khăn: bến cảng
chào đón và giải thoát tất cả những ai bị đắm tàu khỏi nguy hiểm; mặc cho kẻ
xấu, người tốt hay bất kỳ ai […],cảng sẽ che chở họ nơi cửa vào của bến. Vì vậy,
các bạn cũng vậy, khi nhìn thấy một người trên trái đất phải chịu đựng cảnh
nghèo khó bị đắm tàu, đừng phán xét, đừng hỏi về hành vi của họ, nhưng hãy giải
thoát họ khỏi bất hạnh” (Diễn văn về Lazaro nghèo khó, II, 5).
Anh chị em thân mến, Đại hội Thượng Hội đồng sắp
kết thúc. Trong “cuộc đối thoại này của Thánh Thần”, chúng ta có thể cảm nghiệm
được sự hiện diện dịu dàng của Chúa và khám phá vẻ đẹp của tình huynh đệ. Chúng
ta lắng nghe nhau và trên hết, trong vô số câu chuyện và sự nhạy bén của mình,
chúng ta đã lắng nghe Chúa Thánh Thần. Ngày nay chúng ta không thấy được thành
quả trọn vẹn của tiến trình này, nhưng với tầm nhìn xa, chúng ta có thể nhìn đến
chân trời mở ra trước mắt chúng ta: Chúa sẽ hướng dẫn chúng ta và giúp chúng ta
trở thành một Giáo hội hiệp hành hơn và truyền giáo hơn, tôn thờ Thiên Chúa và
phục vụ những người nam nữ của thời đại chúng ta, ra đi để mang niềm vui an ủi
của Tin Mừng đến cho mọi người.
Anh chị em thân mến, vì tất cả những điều này mà
anh chị em đã làm tại Thượng Hội đồng và tiếp tục là, tôi nói lời cảm ơn anh chị
em! Cảm ơn anh chị em vì cuộc hành trình chúng ta đã cùng nhau thực hiện, vì đã
lắng nghe và đối thoại. Và trong sự cám ơn anh chị em, tôi muốn cầu chúc cho tất
cả chúng ta: được lớn lên trong việc tôn thờ Thiên Chúa và phục vụ tha nhân. Thờ
lạy và phục vụ. Xin Chúa ở cùng chúng ta. Và tiến về phía trước, với niềm vui!
Nguồn: vaticannews.va/vi
Nguồn: Hội Đồng Giám Mục Việt Nam - hdgmvietnam.com
